เครื่องมือตรวจโควิดด้วยตัวเอง
วิธีการตรวจโรค covid-19 แบ่งออกเป็นสองวิธีใหญ่ๆ คือ
1. การตรวจหาสารพันธุกรรมไวรัสจากสารคัดหลั่งใน ระบบทางเดินหายใจ ซึ่งแบ่งได้ออกเป็นอีกสองวิธีย่อย คือ
- การตรวจในระดับโมโลกกุล(RT-PCR test) ซึ่งเป็นวิธีที่ ตรวจจับได้แม้จะมีรหัสพันธุกรรมของไวรัสในตัวอย่างที่เก็บมาได้เพียงเล็กน้อย เป็นวิธีมาตรฐานทางการแพทย์ที่ใช้ ยืนยันว่าผู้ป่วยมีเชื้อไวรัสในร่างกาย และ
- การตรวจหาชิ้นส่วนของเชื้อไวรัส (antigen test) เป็นวิธีที่มีความแม่นยำ สูง แต่มีช่องโหว่คืออาจให้ผลลบเทียมหากปริมาณเชื้อในตัวอย่างไม่มากพอ เช่นในกรณีที่ผู้ป่วยเพิ่งได้รับเชื้อได้ช่วง แรกๆยังมีปริมาณเชื้อในร่างกายไม่มาก
2. การตรวจสารที่ระบบภูมิคุ้มกันสร้างขึ้นจากการได้รับเชื้อไวรัส (antibody) ในเลือด ซึ่งเป็นวิธีที่สามารถทำได้ง่ายและได้ผลเร็วกว่าการตรวจหาสารพันธุกรรมไวรัส แต่มีช่องโหว่คือ ร่างกายต้องใช้เวลาหลายวันกว่าจะสร้าง antibody หลังได้รับเชื้อเข้าสู่ร่างกาย และคนที่เคยติดเชื้อแล้วหายแล้วก็จะ ยังมี antibody ในเลือดไปอีกหลายสัปดาห์ ดังนั้นจึงอาจให้ผลลบเทียมในผู้ป่วยที่เพิ่งได้รับเชื้อแล้วร่างกายยังไม่สร้าง antibody และผลบวกเทียมในผู้ป่วยที่หายจากโรคแล้วเช่นกัน
ในปัจจุบันชุดตรวจโรคโควิดด้วยตัวเองที่บ้านมีทั้งแบบตรวจหาสารพันธุกรรม(แบบantigen test) และ แบบ ตรวจหา antibody จากช่องโหว่ที่กล่าวถึงในขั้นต้นทำให้ทั้งสองวิธีไม่สามารถทดแทนการตรวจในสถานพยาบาลโดย บุคลลากรทางการแพทย์ได้(RT-PCR test) แต่สามารถช่วยควบคุมการแพร่กระจายของโรค, ช่วยให้ผู้ป่วยได้เข้ารับ การรักษาพยาบาลอย่างรวดเร็วและเหมาะสม ลดความแออัดในสถานพยาบาล ช่วยลดความเสี่ยงให้บุคลากรทางการ แพทย์ เช่น หากตรวจด้วยชุดตรวจแล้วพบว่าได้ผลเป็นบวกทางสถานพยาบาลที่จะเข้ารับการรักษาก็จะได้จัดเตรียม ยานพาหนะและสถานที่ในการรับตัวที่ป้องกันการแพร่กระจายเชื้ออย่างเแน่นหนา ทำให้ในหลายๆประเทศสนับสนุน ให้ใช้ชุดตรวจด้วยตนเองอย่างแพร่หลาย เช่น เยอรมันนีมีชุดตรวจด้วยตนเองขายตามร้านขายยา ร้านสะดวกซื้อทั่วไป ในสหราชอาณาจักรแจกชุดตรวจด้วยตนเองให้ประชาชนฟรี สัปดาห์ละ 2 ครั้ง
ในประเทศไทยมีการพัฒนาชุดตรวจขึ้นมาทั้งสองแบบ ทั้งแบบ antigen test จากความร่วมมือของสถาบัน วิทยสิริเมธี (VISTEC), ศิริราช, ปตท., ธนาคารไทยพาณิชย์ และภาคีเครือข่าย ที่สามารถรู้ผลตรวจใน 30-45 นาที และแบบตรวจหา antibody คือ Chula COVID-19 Strip Test จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ซึ่งให้ผลการตรวจใน เวลาประมาณ 15 นาที โดยได้รับทุนสนับสนุนในการผลิตจากกลุ่ม ปตท. เช่นกัน
ทั้งนี้ตามข้อมูลล่าสุดจากที่ประชุม ศบค. ได้อนุญาตให้ใช้ชุดตรวจ "Antigen test kit" โดยหาซื้อได้ที่ร้านขายยา แต่ไม่อนุญาตให้ขายในร้านสะดวกซื้อ เพื่อให้มีเภสัชกรให้คำแนะนำการใช้ที่ถูกต้องกับประชาชน
ที่มา: https://www.facebook.com/CareShareAndRespect/posts/3981969061915463